top of page
Beyaz arkaplan
kitapl_edited_edited.jpg

HAKARET SAYILAN VE SAYILMAYAN SÖZLER &
HAKARET SUÇU

HAKARET SUÇU:​

 

Hakaret suçu, Türk Ceza Kanununun 125. maddesinde düzenlenmiş olup suçun temel halinin cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Hakaret suçunun kamu görevlisine karşı veya diğer nitelikli hallerle işlenmesi halinde suçun cezasının alt sınırı 1 yıldan az olamaz. Hakaret suçunun alenen işlenmesi halinde ise suçun cezası 1/6 oranında arttırılır. 

YARGITAY'A GÖRE HAKARET SAYILAN VE SAYILMAYAN SÖZLER:

Hakaret sayılan kelime ve sözler kanunda tek tek belirtilmemiştir. Yargıtay’ın kararlarıyla belirlenen, hakaret sayılmayan sözler şunlardır:

  1. Beddua niteliğindeki sözler: Örneğin, “Allah belanı versin”, “Allah'ından bul” şeklindeki sözler beddua niteliğinde olup hakaret suçunu oluşturmamaktadır.

  2. Eleştiri veya ağır eleştiri niteliğindeki sözler: Örneğin, bir hakime yönelik “dosyaları okumuyorsunuz, bizi de susturmaya çalışıyorsunuz, bu rezalettir” şeklindeki sözler eleştiri niteliğindedir.

  3. Kaba hitap ve nezaket dışı sözler: Örneğin, bir kimseye yönelik “terbiyesiz” , “ahlaksız” , “siz kimsiniz lan” , “ne mal olduğunuzu biliyorum” şeklindeki sözler kaba söz/hitap niteliğinde olup hakaret suçu teşkil etmez.

  4. Sadece rahatsız edici sözler. Örneğin, “sen kendini bilmeyen birisin, cehalet var sende” şeklindeki sözler rahatsız edici nitelikte olup hakaret suçu teşkil etmez.

Hakaret suçunun tanımından da anlaşılacağı üzere, bir kişinin onur şeref ve saygınlığını zedeleyecek somut, sözlü veya yazılı eylemler hakaret suçunu oluşturur.
Bu doğrultuda, en çok kullanılan hakaret sözleri küfretmek şeklindedir. “a. koyduğum”, “şerefsiz”, “haysiyetsiz”, “geri zekalı”, “aptal”, “salak”, “hayvan”, “fahişe”, “alçak”, “pezevenk”, “ulan”, köpek”, “öküz”, “s. rim”, “pislik”, “rüşvetçi”, “hırsız”, “yavşak” gibi kelimeler hakaret sayılan kelime ve sözlerdir. Özellikle küfürler ağır hakaret kelimeleri olarak kabul edilir.

Hakaret söz ve kelimelerin nelerden oluştuğu ülkeden ülkeye, örf ve adetlere, toplumun kültür seviyesine sosyolojik yapısına göre değişiklik göstermektedir. Ülkemizde ağır hakaret kelimelerini de içine alan, hakaret sayılan kelime ve sözler, daha çok Yargıtay kararlarıyla açıklığa kavuşmakta, uygulamada yerleşmektedir.

Hayvan isimleriyle hitap etmek de hakaret suçuna vücut verir: “şerefsiz”, “haysiyetsiz”, “geri zekalı”, “aptal”, “salak”, “hayvan”, “müsvedde”, “pislik”, “alçak”, “fahişe”, "hırsız”, “rüşvetçi”, “adi”, “sahtekâr”, “eşek”, “köpek”, “öküz”, “it”, kısaltmalı “amk” gibi kelimeler Yargıtay uygulamasına göre hakaret içeren sözler kabul edilmektedir.

Hakaret suçunu teşkil eden fiiller, sözle işlenebileceği gibi yazı, şekil, görüntü, el işareti veya mimiklerle de işlenebilir. Örneğin, bir kişinin çalışma masasına insan dışkısı koymak.

HAKARET İÇEREN KÜFÜRLER HANGİLERİDİR?

Toplumdan topluma değişmekle birlikte genel olarak kullanılan küfürlü kelimeler en ağır hakaret kelimeleri kapsamında değerlendirilmektedir. Elbette bunlar da hukukta hakaret sayılan kelimelerdir.

Hakaret sayılan kelimeler Yargıtay uygulamalarıyla belirlenmektedir.
Bu doğrultuda; “a. koyduğum”, “hayvan”, “fahişe”, “alçak”, “pezevenk”, “ulan”, köpek”, “öküz”, “s. rim”, “yavşak” gibi kelimeler hakaret içeren küfürlerdir.

Beddua Etmek Hakaret midir?

İyi yönde olduğu gibi kötü yönde bir dilekte bulunmak Allah’tan bir istemden ibarettir. Bu nedenle yerleşmiş Yargıtay kararlarına göre, kötü dua, başka ifadeyle beddua da Allah’tan bir istek niteliği taşıdığı için hakaret sayılmamaktadır.

Hakaret fiillerinin cezalandırılmasıyla korunan hukuki değer, kişilerin onur, şeref ve saygınlığı olup, bu suçun oluşabilmesi için, davranışın kişiyi küçük düşürmeye yönelik gerçekleşmesi gerekmektedir. Bir hareketin tahkir edici olup olmadığı zamana, yere ve duruma göre değişebilmektedir. Kamu görevlileri veya sivil vatandaşa yönelik her türlü ağır eleştiri veya rahatsız edici sözlerin hakaret suçu bağlamında değerlendirilmemesi, sözlerin açıkça, onur, şeref, ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadını veya sövme fiilini oluşturması gerekmektedir​

HAKARET SUÇUNUN CEZASI 

Hakaret suçunun cezası TCK m.125’te düzenlenmiştir:

(1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.

(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.

(3) Hakaret suçunun;

a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,

b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,

c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı 1 yıldan az olamaz.

(4) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.

(5) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.

bottom of page